Zgodnie z art. 189f § 1 Kpa organ administracji publicznej, w drodze decyzji, odstępuje od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu, jeżeli:
- waga naruszenia prawa jest znikoma, a strona zaprzestała naruszania prawa
lub
- za to samo zachowanie prawomocną decyzją na stronę została uprzednio nałożona administracyjna kara pieniężna przez inny uprawniony organ administracji publicznej lub strona została prawomocnie ukarana za wykroczenie lub wykroczenie skarbowe, lub prawomocnie skazana za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe i uprzednia kara spełnia cele, dla których miałaby być nałożona administracyjna kara pieniężna.
Co istotne przepis ten ma obligatoryjny charakter. Oznacza to, że organ w każdej sprawie zobowiązany jest do zbadania, czy miały miejsce wskazane w nim przesłanki i ewentualnego poprzestania na pouczeniu, jeśli miały one miejsce. Pominięcie go przez organ w toku postępowania o nałożenie administracyjnej kary pieniężnej uznać należy za istotny brak, mogący stanowić podstawą zarzutu zarówno w administracyjnym jak i sądowym postępowaniu odwoławczym. Organ nie może pominąć w uzasadnieniu decyzji odniesienia się do tego przepisu, nawet jeśli w jego ocenie nie powinna ona mieć zastosowania. Jednocześnie brak jest podstaw do uznania, że każde naruszenie przepisów zagrożone administracyjną karą pieniężną powinno skutkować nałożeniem na podmiot naruszający tej kary.
W mojej ocenie w każdym przypadku organ przed nałożeniem administracyjnej kary pieniężnej powinien rozważyć okoliczności związane z:
- postawą sprawcy,
- jego dotychczasowym stosunkiem do obowiązujących przepisów,
- jego sytuację osobistą i możliwościami finansowymi.
Niejednokrotnie, w wyniku dokładnego wyjaśnienia sprawy, może okazać się, że waga stwierdzonego naruszenia nie może być zakwalifikowana inaczej niż jako znikoma.
Zatem, Drodzy Przedsiębiorcy, we wszystkich sprawach, które dotyczą nakładania na Was administracyjnych kar pieniężnych, i w których mają zastosowanie przepisy Kpa, zwracajcie organowi uwagę na ten przepis oraz na kwestię wagi naruszania.
Jeśli doszło już do nałożenia na Was kary pieniężnej, zaś organ pominął całkowicie rozważania co do możliwości zastosowania tego przepisu bądź też rozważył tę kwestię zdawkowo (nie rozpatrując w rzeczywistości istoty sprawy) to w sprawie najprawdopodobniej doszło do istotnego naruszenia Waszych praw i może to stanowić podstawę do wniesienia odwołania (wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy) bądź skargi do sądu administracyjnego.
